Η Μήλος είναι το 5ο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων και βρίσκεται περίπου στο μέσον της διαδρομής Πειραιά- Κρήτης. Ο ορυκτός πλούτος και το λιμάνι του Αδάμαντα, ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια της Μεσογείου, συνετέλεσαν στην οικονομική, πολιτιστική και ιστορική εξέλιξη του νησιού.

Η πρωτεύουσα Πλάκα, οι Πλάκες, ο Τριοβάσαλος, ο Πέρα Τριοβάσαλος, τα Πολλώνια,η Ζεφυρία , η Τρυπητή με τους πετρόμυλους και ο Αδάμαντας είναι τα χωριά του νησιού. Το χειμώνα οι κάτοικοι είναι περίπου 5.000, αλλά το καλοκαίρι φιλοξενείται κόσμος που θέλει να απολαύσει της ομορφιές και να ζήσει την αυθεντικότητα της Μήλου.

Το νησί έχει καθημερινή σύνδεση με το λιμάνι του Πειραιά, αλλά και με άλλα νησιά των Κυκλάδων (Σύρο, Ίο, Φολέγανδρο,Σαντορίνη, Νάξο , Μύκονο), αλλά και με Κάσο, Κάρπαθο, Χάλκη, Ρόδο αλλά και με το Ηράκλειο και την Σητεία στην Κρήτη. Έχει επίσης αεροδρόμιο(9,7 χλμ. από Πάχαινα) με δύο πτήσεις από και προς Αθήνα, την τουριστική εποχή.

Το υφαιστειογενές έδαφος του νησιού και οι ιδιαίτερες παραλίες με τα καθάρια νερά και με τα βράχια σε εντυπωσιακά χρώματα και σχεδόν αλλόκοσμα σχήματα, θα σας μαγέψουν.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ

Σύμφωνα με την μυθολογία η θεά Αφροδίτη έστειλε τον πρίγκιπα Μήλο να κατοικήσει πρώτος το νησί κι έδωσε το όνομά του σ' αυτό.

Το πέτρωμα οψιδιανός που υπάρχει στο νησί, χρησιμοποιήθηκε από κατοίκους από την Νεολιθική εποχή (7000 π.χ.) για την κατασκευή όπλων κυρίως. Η θέση της Μήλου βοήθησε στην ανάπτυξή της την εποχή του Κυκλαδικού πολιτισμού (2800 π.χ.- 1000 π.χ.) και έφερε και τους Δωριείς το 1000 π.χ. Στη Φυλακωπή ανακαλύφθηκε ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς της εποχής του Χαλκού στο Αιγαίο.

Σύμμαχοι των υπολοίπων ελληνικών πόλεων κατά των Περσών οι κάτοικοι της Μήλου δεν γλύτωσαν την καταστροφή από τους Αθηναίους το 415 π.χ. επειδή κράτησαν ουδετερότητα στον πελοποννησιακό πόλεμο. Η Μήλος πέρασε στην κυριότητα των Μακεδόνων και κατόπιν στων Αιγυπτίων.

Το νησί αναπτύχθηκε την ελληνιστική εποχή της ασφάλειας των θαλασσών χάρις στο δυνατό στόλο των Πτολεμαίων. Τα αριστουργήματα Αφροδίτη της Μήλου(Μουσείο Λούβρου) και ο Ποσειδώνας των 2,5 μέτρων (Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών)είναι αντιπροσωπευτικά δημιουργήματα της εποχής εκείνης.

Ένα ρωμαϊκό μαρμάρινο θέατρο του 1ου μ. χ. αι. και οι μεγαλύτερες στην Ελλάδα χριστιανικές Κατακόμβες μαρτυρούν την ιστορική και πολιτισμική συνέχεια στη Μήλο. Από το 1207 μέχρι το 1580 το νησί ανήκε στους Ενετούς.Εκείνη την εποχή πειρατές έβρισκαν συχνά καταφύγιο στις περίφημες σπηλιές του νησιού. Κατόπιν πέρασε στους Τούρκους για να ενωθεί με την Ελλάδα το 1832.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Στο μονοπάτι πεζοπορίας 9 χιλιομέτρων μετά από την Φυλακωπή και τον Παπάφραγκα με τα συνεχώμενα σπηλαιώδη ανοίγματα, βρίσκεται η Πάχαινα. Μετά είναι ο Άγιος Κωνσταντίνος, με τη λαξευτή στα βράχια ομώνυμη εκκλησία, ο Μύτακας, το φανταστικό Σαρακήνικο και τα Μανδράκια με τα γραφικά "σύρματα", δηλαδή τους χώρους που φύλαγαν τις βάρκες.

Μπορείτε να κάνετε το γύρο του νησιού με καραβάκι , γιατί έτσι θα θαυμάσετε ακόμα και τις πιο απρόσιτες παραλίες της Μήλου.

Μπορείτε όμως να αφιερώσετε τη μέρα σας στις μοναδικές παραλίες του Κλέφτικου και του Γέροντα που θα σας αφήσουν άφωνους με τα εκπληκτικά βράχια-γλυπτά της φύσης και να κολυμπήσετε στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου, παίρνοντας το καραβάκι από τον οικισμό Κήπο.

Αν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα για τη Μήλο, σε στεριανές περιηγήσεις, το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού στεγάζεται σε ένα νεοκλασσικό κτίριο του Τσίλερ(1870). Εκεί θα θαυμάσετε αντίγραφο της Αφροδίτης που υπάρχει στο Λούβρο, αλλά και μοναδικά αγγεία, όπλα από οψιδιανό, πλάκες και νομίσματα και άλλα εκθέματα από τον 6ο π.χ.αι., ελληνιστικά και ρωμαϊκά και πλάκες με την αρχαία γραφή που αποτελούνταν από 21 γράμματα.

Από το 824 μ.χ. είναι κτισμένη η εκκλησία της Αγίας Τριάδας, κοντά στην παραλία του Αδάμαντα, που φιλοξενεί το εκκλησιαστικό μουσείο, με την αξιοπρόσεκτη αγιογραφική πινακοθήκη με εικόνες από τον 14ο αι..

Σε ένα αντιπροσωπευτικό κτίριο του 19ου αι. στεγάζεται το λαογραφικό μουσείο στην Πλάκα. Εκεί θα ταξιδέψει ο νους σε άλλες εποχές από τα κέρινα ομοιώματα με τις παραδοσιακές φορεσιές, τα υφαντά, τα σκεύη και τα εργαλεία. Έτσι κι αλλιώς στην Πλάκα με τα γραφικά της στενά και τις άφθονες επιλογές για φαγητό και διασκέδαση θα βρείτε αυτό που σας ταιριάζει.

Ο Μάρκος Σανούδος, πρώτος Δούκας της Νάξου, τον 13ο αι. έκτισε το κάστρο της Μήλου, στην κορυφή του λόφου της Πλάκας, για την προστασία των κατοίκων από τους πειρατές. Εσείς μπορείτε να επισκεφθείτε το Ενετικό κάστρο για να θαυμάσετε την υπέροχη θέα και ένα από τα μαγευτικότερα ηλιοβασιλέματα των Κυκλάδων.

Στον Αδάμαντα στεγάζεται και το μεταλλευτικό μουσείο , στο οποίο παρουσιάζεται η μεταλλευτική και εξορυκτική ιστορία του νησιού που ξεκινά από την Νεολιθική εποχή, όργανα, εργαλεία, εικόνες , ορυκτά και εντυπωσιακά απολιθώματα.

Παλιοί ναυτικοί με μεράκι, συνέλεξαν τα εκθέματα του ναυτικού μουσείου που αφορούν στην τέχνη της ναυσιπλοΐας από τη Νεολιθική περίοδο, την εποχή των Περσικών πολέμων, μέχρι τα νεώτερα χρόνια.

Σε μια πλαγιά κοντά στο χωριό Τρυπητή βρίσκονται οι Κατακόμβες, που μαζί με των Αγίων Τόπων και της Ρώμης, θεωρούνται σημαντικό δείγμα και λόγω του συνολικού μεγάλου μήκους τους(185 μ.). Με δέος θα περπατήσετε στο μέρος που τελούσαν μυστήρια, έσκαβαν τάφους και αφιέρωναν επιγραφές οι πρώτοι χριστιανοί.

Ανάμεσα στο χωριό Τρυπητή και Κλήμα βρίσκεται και το αρχαίο θέατρο από τη Ρωμαϊκή εποχή. Έχει θέα στον κόλπο της Μήλου και φιλοξενεί πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Τα πανηγύρια της Μήλου το καλοκαίρι θα σας δώσουν την ευκαιρία να απολαύσετε παραδοσιακή φιλοξενία και διασκέδαση.

Έχετε και πολλές επιλογές για θαλάσσια σπορ για χαλάρωση ή περισσότερη αδρεναλίνη: καταδύσεις , θαλάσσιο σκι, canoe-kayak, ιστιοπλοΐα, wind-surfing, kite-surfing και φυσικά ψάρεμα!

Παραλίες

Λόγω των ηφαιστειογενών πετρωμάτων, κάθε μια παραλία από τις 70 περίπου του νησιού θα σας γοητεύσει . Με καταγάλανα νερά, με λευκόχρυσες αμμουδιές και τόσο ιδιαίτερα χρώματα είναι όλες πανέμορφες!

Ξεκινώντας από το μεγάλο φυσικό λιμάνι, ο Αδάμαντας αποτελείται από τις παραλίες του Παπικινού και της Αχιβαδόλιμνης. Στην είσοδο του φυσικού λιμανιού βρίσκεται και το πανέμορφο ψαροχώρι με τα ιδιαίτερα κτίσματα και τα εκτυφλωτικά χρώματα, το Κλήμα.

Ανάλογα με τις διαθέσεις σας αλλά και με τους ανέμους μπορείτε να πάτε σε κάποια βόρεια παραλία όταν έχει νοτιάδες. Εκεί οι παραλίες είναι κατεξοχήν βραχώδεις. Η διασημότερη και όχι άδικα είναι το Σαρακίνικο με το απόκοσμο τοπίο, αλλά υπέροχες είναι και η Πάχαινα,ο Μύτακας , η Αλογόμαντρα, ο Παπάφραγκας , ο Αγ.Κωνσταντίνος, με σπηλιές, φυσικές γέφυρες και μικρές αμμουδιές.

Οι ανατολικές είναι προσβάσιμες από ξηράς μέσω Πολλωνίων. Οι περισσότερες έχουν βότσαλα, αλλά υπάρχουν και πολλές μικρές με χρυσαφένια άμμο που είναι προσβάσιμες με σκάφος. Από τα Πολλώνια είναι πολύ κοντά με σκάφος και το νησί Κίμωλος αλλά και το νησάκι Πολύαιγος.

Για τις νότιες παραλίες το οδικό δίκτυο είναι πολύ καλό. Έχει αμμώδεις παραλίες προστατευμένες από απόκρημνους βράχους. Για να φτάσετε στον πολύ γραφικό Γέροντα, χρειάζεται να περπατήσετε, αλλά θα αποζημιωθείτε από το ονειρεμένο τοπίο. Στην όμορφη παραλία Αγία Κυριακή θα απολαύσετε το μπάνιο σας όταν έχει μελτέμια. Στο Παλιοχώρι με τα εντυπωσιακά πολύχρωμα βράχια, θα βρείτε εστιατόρια, beach bar. Ο Προβατάς έχει οργανωμένη παραλία με χρυσοκόκκινη άμμο και γαλαζοπράσινα αβαθή νερά, όπου θα βρείτε εστιατόρια ταβέρνες και café. Στην Φυριπλάκα αλλά και στο Τσιγκράδο (στην παραλία αυτή η πρόσβαση από ξηράς γίνετε μόνο με σχοινί αρκετά επικίνδυνη) πρέπει να πάτε οργανωμένοι αλλά θα απολαύσετε καταγάλανα νερά, γκρίζα άμμο και ονειρεμένο τοπίο.

Στις δυτικές παραλίες του νησιού το οδικό δίκτυο είναι χωρίς άσφαλτο και πρέπει να πάτε εφοδιασμένοι με νερό . Ως επισκέπτες του νησιού, μπορείτε να συναντήσετε στην Δυτική Μήλο ένα υπαίθριο μουσείο φυσικής ιστορίας. Βουνοκορφές, μοναχικές ακτές, σπάνια χλωρίδα και πανίδα, αποδημητικά πουλιά και γενικά έναν χώρο απαράμιλλης ομορφιάς, ανέγγιχτο από τις ανθρώπινες και καταστρεπτικές παρεμβάσεις. Η χερσαία και παράκτια ζώνη του δυτικού τμήματος της Μήλου ανήκει στο δίκτυο περιοχών NATURA 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσφέρεται για τους λάτρεις της ομορφιάς του άγριου τοπίου. Ο Άγιος Ιωάννης με τις δίδυμες παραλίες είναι προσβάσιμος μόνο από θαλάσσης , οι Τριάδες με τις τρείς αμμώδεις παραλίες με εξαιρετικές θαλάσσιες σπηλιές και το Αμμουδαράκι.